Toeslagen en vergoedingen in pleegzorg 

Tarieven voor pleegzorg staan al jarenlang onder druk. Vanuit de Jeugdwet ontvangen zorgaanbieders een vergoeding voor pleegzorg. De hoogte van deze vergoeding wordt jaarlijks door de overheid vastgesteld en is afhankelijk van de leeftijd van het pleegkind. In veel gevallen is deze vergoeding bij deel- en voltijd pleegzorg gelijk. Naast de reguliere pleegzorgvergoeding bestaan er nog twee andere vormen van financiering, namelijk; bijzondere kosten en extra vergoeding pleegzorg. 

Bijzondere kosten 

Het komt geregeld voor dat gemaakte kosten niet volledig gedekt worden vanuit de pleegzorgvergoeding of aanvullende vergoedingen. Deze categorie valt onder bijzondere kosten. Bijzondere kosten zijn kosten die pleegouders maken voor de opvoeding en verzorging van een jeugdige. Volgens voorschriften van VNG bestaan bijzondere kosten uit de volgende categorieën: 

• Gezondheid en welzijn; aanvullende zorgverzekering, psychiatrisch onderzoek vallend buiten zorgverzekering, aanvullende vergoeding bedplassen, orthondontie en brillen. 
• Reiskosten en mobiliteit; reiskosten hoger dan €25 per maand, reiskosten doktersbezoek, OV kosten naar middelbare school, taxikosten. 
• Schoolkosten: schoolexcursies, ouderbijdrage, aanschaf laptop of boeken t.b.v. school 
• Schade: eigen risico aansprakelijkheid 

• Overige: zwemles, sport, muziekles, Identiteitsbewijzen 

De Jeugdwet biedt geen duidelijk uitsluitsel op de definitie van bijzondere kosten. Naast bovengenoemde categorieën bestaan er ook kosten die we minder makkelijk in één van bovengenoemde ‘hokjes’ kunnen plaatsen. Deze onduidelijkheid maakt dat zorgaanbieders soms opdraaien voor kosten die uiteindelijk niet worden vergoed vanuit de Jeugdwet. 

Extra vergoeding pleegzorg

Pleegouders die zorgdragen voor drie of meer pleegkinderen, zorgen voor een jeugdige met een handicap of extra kosten maken voor crisisopvang hebben recht op extra vergoeding. In dit geval ontvangen zij een extra vergoeding bovenop de standaard pleegzorgvergoeding.  

Regionale verschillen  

De verantwoordelijkheid voor jeugdhulp vanuit de Jeugdwet ligt bij gemeenten. Doordat iedere gemeente in staat is om eigen keuzes te maken is maatwerk mogelijk. Deze (grote) regionale verschillen, en de onduidelijkheid rondom de definitie van bijzondere kosten, maken dat pleegzorgorganisaties zelf de afweging moeten maken in welke situatie bijzondere kosten wel of niet worden vergoed. Landelijk opererende zorgaanbieders hebben te maken met een grote diversiteit aan regels. Probeer hier maar eens zicht op te hebben én houden. Voor gemeenten is dit al complex, maar voor zorgaanbieders is het al helemaal een ingewikkelde kwestie.  

Voorbeeld 

Naast een reguliere vergoeding (evt. inclusief toeslag) kunnen pleegouders een vergoeding bijzondere kosten krijgen. De hoogte van deze vergoeding verschilt per zorginstelling. Zo kan het zijn dat de ene zorgaanbieder een richtingsbedrag van €600 met één maximaal bedrag van €1.000 per jaar hanteert, terwijl een zorgaanbieder actief in een andere regio een maximumbedrag hanteert per categorie (bijv. €225 per jaar voor ouderbijdrage VO). 

De basis op orde 

Kortom, er zijn verschillende soorten vergoedingen waar je als pleegzorgaanbieder mee te maken hebt. De post bijzondere kosten is een belangrijke om extra goed op het vizier te hebben. Hier is het namelijk niet concreet gedefinieerd welke kosten wél gedekt worden en welke niet, waardoor deze dus voor de rekening van zorgaanbieder komt. Je wilt voorkomen dat je er aan het einde van het jaar achter komt dat er (te) veel niet gedekte kosten zijn weggelekt, met de bijbehorende financiële consequenties. Kleine weglekkende bedragen kunnen in een jaar tijd oplopen tot een behoorlijke kostenpost. 

Hier realtime inzicht op hebben én houden is een uitdaging, maar niet onbelangrijk. Hieronder delen we drie tips om grip te houden op pleegzorgkosten:  

1. Inzicht in contractafspraken | Allereerst is het belangrijk een up-to-date takenoverzicht met alle contractafspraken te hebben. Zo is snel terug te vinden wat de contractafspraken zijn en kom je niet voor verrassingen te staan.
2. Biedt transparantie naar pleegouders | Het helpt om kritisch te kijken naar randvoorwaarden voor bijzondere kosten. Door hier beleid op te voeren én dit te communiceren naar pleegouders biedt je transparantie en helderheid. Dit maakt het duidelijk voor medewerkers en pleegouders waar zij aan toe zijn.  
3. Ondersteuning vanuit het ECD | Met de juiste inrichting en functionaliteiten kan het elektronisch cliëntendossier bijdragen aan controle op de financiële processen. Zo is vastgelegd welke cliënten in pleegzorg zijn en welke vergoedingen er binnen zullen komen. Daarnaast kun je processen zoals de declaratie door pleegouders digitaliseren. In het Medicore ECD kunnen pleegouders eenvoudig declaraties invoeren. Zo is dit direct vastgelegd in het ECD en weet de pleegouder ook wat de status van de declaratie is. In het whitepaper ‘Hoe een ECD het pleegzorgproces ondersteunt‘ lees je meer over functionaliteiten die het pleegzorgproces ondersteunen.

Wil je ook aan de slag met het slimmer inrichten van processen in jouw organisatie? Onze consultants kijken graag mee. Neem contact met ons op.  

Karen Hootsmans, werkbegeleider bij De Opvoedpoli, is zich bewust van de uitdagingen waar de jeugdzorg voor staat, maar ziet van binnenuit ook de andere kant die níet de media haalt. “De krapte op de arbeidsmarkt legt druk op de medewerkers, net als de administratielast”, zegt ze. “Dat is het verhaal dat iedereen kent, en het is er ook echt. Maar waar je niet over hoort, is de passie, motivatie en gedrevenheid van de mensen die werken in deze sector.”

Bovendien, vult regiodirecteur zorg Inge Muis aan, is de jeugdzorg een heel diverse sector. “Dit zie je ook terug in ons aanbod”, zegt ze. “We bieden ambulante en residentiële jeugdzorg, we bieden een combinatie van zorg en onderwijs, we hebben een grote GGZ-tak en we bieden gezinsbehandeling, pleegzorg en gezinshuizen. Vaak zie je dat over de jeugdzorg wordt gesproken zonder dat duidelijk is wat daar precies onder wordt verstaan. De discussie gaat vooral over de financiële problemen, de wachtlijsten en de gesloten jeugdzorg. Er is meer dan dat, en zelf hebben we een heel duidelijk beeld van waar we mee bezig zijn. We zijn enorm in beweging om de zorg die wij bieden beter in te richten en efficiënter te maken.”

Focus op kind en gezin

Lieke van Domburgh, sinds oktober 2021 één van de bestuurders van iHUB, vertelt: “Voor ons ligt de focus heel duidelijk op het leven van het kind en het gezin, plus het daaromheen organiseren wat nodig is. Dat klinkt heel logisch en veel jeugdzorgaanbieders stellen dit zo te doen. Toch is het complexer dan het lijkt om ook écht zo te werken. We hebben vaak te maken met complexe ondersteuningsvragen en die maken het niet altijd eenvoudig om de zorg anders dan residentieel te bieden, wat wel onze ambitie is. Het vergt een enorme flexibiliteit van iedereen. De kern is: zo thuis mogelijk behandelen. Dat betekent dat de dagbesteding voor een kind centraal staat; zodat een kind weer naar school kan en vrije tijd kan indelen. Hoe zorg je voor een zinvolle dagbesteding die tegelijkertijd talentontwikkeling stimuleert en het perspectief van het kind centraal stelt? Ook als een klas niet passend is, kijken we naar de mogelijkheden en wat er wel kan. Net als wat je het kind en het gezin kunt bieden met De Opvoedpoli.”

Schotten omzeilen

Er wordt steeds meer belang gehecht aan het bieden van maatwerk. Terecht, stelt Lieke. “Van ons als aanbieder in de jeugdzorg wordt verwacht dat we flexibel en kleinschalig werken en dat gaat ons zonder digitalisering echt niet lukken. Werken in netwerken om gezinnen heen vraagt om efficiënte gegevensoverdracht. Denk bijvoorbeeld aan een ECD dat het gezin helpt in eigen regie over het leven en het behandeltraject. Dit eigenaarschap speelt ook een rol om de schotten te omzeilen waar we in de zorg zoveel last van hebben, omdat het gezin zelf kan beslissen welke partijen het inzage geeft in het ECD. Bovendien speelt digitalisering ook een grote rol om administratie te vereenvoudigen.”

Daarnaast zijn er de apps en tools zoals VR-brillen en domotica-toepassingen die kunnen helpen om de zorg efficiënter te maken en de kwaliteit ervan te verbeteren, stelt Lieke. “De data die we dankzij het gebruik daarvan tot onze beschikking krijgen, kunnen we op geaggregeerd niveau ook weer gebruiken om van te leren en zo ons zorgaanbod beter op de behoefte van jongeren af te stemmen. En zo’n VR-bril kunnen we niet alleen inzetten voor cliënten, we kunnen dit ook voor onderwijsdoelen voor onze medewerkers doen.” Karen noemt een voorbeeld: “Ik heb met een VR-bril een scene gezien waarin je ziet hoe het kind van gescheiden ouders reageert als de vader het kind komt ophalen. Dan zie je hoe subtiel de signalen zijn. Heel waardevol voor je werk.”

Samenwerking zoeken

Maar één waardevolle ervaring maakt nog geen structurele vernieuwing. “In de digitale wereld zijn wij een heel kleine speler”, zegt Lieke. “De ontwikkelingen daarin gaan enorm snel en zijn bovendien kostbaar.”

Andere zorgsectoren hebben al meer stappen gezet in samenwerking dan de jeugdzorg tot nu toe heeft gedaan, vult Inge aan. “Het is zaak dat we ons als zorgaanbieders verbinden aan elkaar en kennis delen met de ontwikkelaars van digitale toepassingen en met de financiers van de zorg, zoals dat in de GGZ gebeurt met de zorgverzekeraars”, zegt ze. “En dat we uitgaan van de cliënt en de omgeving. Als we dat uitgangspunt goed bewaken, kunnen we in samenwerking veel van elkaar leren en dus veel grotere stappen zetten dan we onafhankelijk van elkaar kunnen doen. In de jeugdzorg zien we dit nog heel weinig gebeuren.”

In projecten wordt wel ervaring opgedaan met digitale toepassingen die van waarde kunnen zijn om de zorg te verbeteren of efficiënter te maken. “Maar te vaak blijft het dan toch weer liggen”, zegt Karen. “Onze aandacht ligt in de hulpverlening toch bij de zorg, de aandacht en het contact met de gezinnen. Dat is onze core business. We zijn het vak in gegaan omdat we mensen willen helpen. We moeten dus zelf ook stappen zetten. Wat dat betreft heeft de coronacrisis ons wel wat geleerd natuurlijk, omdat veel contact toen alleen digitaal mogelijk was. Die kennis kunnen we nu goed benutten. Al blijven de omstandigheden wel bepalend voor de vraag in hoeverre de digitale mogelijkheden effectief inzetbaar zijn. Als het gebruikt wordt voor contact met een kind en dat kind kan zich niet terugtrekken op zijn kamer, zodat de ouders kunnen meeluisteren, dan kan dat toch een hindernis zijn.”

Enorme arbeidsmarktvraagstuk

Dit neemt niet weg dat het zaak is stappen te zetten in de digitalisering van de zorg. “Niet in de laatste plaats ook omdat we met een enorm arbeidsmarktvraagstuk te maken hebben”, zegt Lieke. “Ik heb ooit geleerd dan je in innovatie te maken hebt met drie horizons. De eerste is je basis op orde hebben, de tweede je werk verbeteren en de derde is innovaties aangaan waarvan je nog niet weet of ze gaan werken en die ook fundamenteel andere oplossingen bieden. Aan die eerste horizon hebben we hard gewerkt. Dat moet je blijven doen om aan twee en drie überhaupt te kunnen toekomen. Is die ruimte er wel, dan heb je enthousiasme nodig van de mensen op de werkvloer. En het besef dat je als jeugdzorgaanbieder weinig vlees op de botten hebt. Je moet nadenken hoe je vernieuwing financiert en wat je anders of niet meer moet doen om die middelen vrij te maken en het echt strategisch aanpakt.”

Kennis teruggeven aan professionals

Op dit moment staat iHUB aan de vooravond van de ontwikkeling van het wellbee cliëntportaal. “De volgende stap is leren van wat we in de organisatie, zoals bijvoorbeeld bij De Opvoedpoli al met eHealth doen”, zegt Inge, “en hoe we dat op andere plaatsen in de behandeling ook kunnen gebruiken. Door ook onderzoek te doen naar wat dat in de praktijk oplevert, zorg je ervoor dat je de kennis daarover weer kunt teruggeven aan de medewerkers. Zo waarborg je de kwaliteit en het enthousiasme dat Lieke noemde, blijft dan bestaan.”

Een intensief en spannend traject, zegt Lieke afsluitend, dat ervoor zal zorgen dat iHUB over een aantal jaar echt een andere organisatie zal zijn. “Residentiële zorg zal ook dan nog altijd een facet van ons werk blijven”, zegt ze, “maar wat daarvan overblijft zal er wel anders uitzien. De nadruk zal veel meer liggen op het aanbieden van zorg en onderwijs dichtbij de cliënten: thuis, in de wijk en buurtgericht. En zeker meer digitaal ook.”

Dit artikel is verschenen in het Tenzinger magazine. Wil je het hele magazine ontvangen? Vraag hem hier kosteloos aan.

Keuze voor een nieuw ECD

Twee jaar geleden startte Youké met de oriëntatie op een nieuw elektronisch cliëntendossier (ECD). De aanleiding hiervoor waren toenemende administratieve lasten en onvrede over het huidige ECD. Rosanne Luimes, beleidsadviseur zorgregistratie bij Youké, licht toe: “We waren op zoek naar een oplossing die gebruiksvriendelijk blijft voor onze professionals, waar informatie snel toegankelijk is, die de verschillende takken van jeugdzorg dekt en zorgt voor betrouwbare stuurinformatie. ” Ariënne Visser, manager bedrijfsvoering bij Youké, vult aan: “Voor ons is pleegzorg een belangrijk bedrijfsonderdeel. Er zijn gewoon niet zoveel ECD-leveranciers die daar de juiste functionaliteiten voor hebben.”

Flexibele informatie voor samenwerking

De zorgbranche is continu in beweging, dat merkt ook Youké. “Wij willen als Youké heel veel op het gebied van jeugdhulp. Onze ECD leverancier moet dat tempo bijhouden. In de basis kan Medicore al onze hulpvormen en financieringsvormen bedienen, maar ook in de toekomst flexibel meegaan in de ontwikkeling die wij willen inzetten”, vertelt Ariënne.

Samenwerken is één van de strategische uitgangspunten van Youké. Samenwerken met cliënten en hun netwerk, maar ook samenwerken met partners. Dat vraagt om eenvoudig uitwisselbare informatie. “Medicore is qua techniek een vooruitstrevend ECD waarbij informatie eenvoudig ontsluitbaar is. Stuurinformatie en business intelligence wil je beide goed en flexibel kunnen inzetten. Dat is wat we Tenzinger zien doen en waar Tenzinger ook ambities op heeft. Dat sluit goed aan op netwerksamenwerkingen die wij in de toekomst willen aangaan. Daarvoor is flexibele op- en afschaalbare informatie essentieel.”

Cliënt en pleegouders centraal

Het zijn niet alleen jeugdhulpprofessionals die geholpen zijn met een goed ingericht ECD en een goed werkende backoffice, ook cliënten en pleegouders profiteren hiervan. Met de keuze voor Medicore zet Youké stappen in meer eigen regie voor cliënten en pleegouders. “We wilden sowieso al aan de slag met een cliëntportaal. Enerzijds omdat de eigen regie van de client vergroot en anderzijds omdat de wetgeving die kant op gaat. Het is heel mooi dat we die stap nu kunnen zetten”, vertelt Rosanne. “Met het Wellbee cliëntenportaal krijgen cliënten meteen inzage in bijvoorbeeld diverse verslagen.”

Ariënne vult aan: “Het Wellbee portaal geeft ook de mogelijkheid om het pleegzorgproces meer digitaal te stroomlijnen en via het portaal inzage te bieden in bijvoorbeeld de pleegzorgdeclaraties. Het Wellbee portaal geeft pleegouders antwoord op vragen als: Wat heb ik nou wel of niet gedeclareerd? Welke verslaglegging is er gedaan? ”

Samen innoveren

Gedurende het selectietraject hebben Youké en Tenzinger intensief samengewerkt. Ariënne vertelt: “Ik denk dat we beiden diezelfde ambitie voelen om de jeugdzorg écht verder te helpen. Dat was de energie die we heel erg voelden. Dit sprak ons aan en werkt aanstekelijk. Onze gezamenlijke visie op innovatie is een drijfveer in onze samenwerking: innovatie zit bij Tenzinger en Youké heel duidelijk in het DNA.”

Ben van Harten, business developer bij Tenzinger, was nauw betrokken bij het selectietraject: “Ik ben super trots dat het Medicore ECD nu bij één van de mooiste jeugdhulp- en pleegzorgorganisaties in het midden van Nederland in gebruik genomen wordt. Met de ervaringen en expertise van Youké kunnen wij onze software nog beter aan laten sluiten op de wensen en behoeftes van professionals, de cliënt en het netwerk rondom de cliënt.”

Over Youké

Als een gezin of jongere extra hulp nodig heeft, sluit jeugdhulporganisatie Youké aan met specialistische expertise. Thuis, in de wijk of op school. Youké biedt hulp aan kinderen en jongeren van 0 tot 23 jaar. Gezinnen krijgen hulp die past bij hun vraag en hun leven. Dat doet Youké samen met gespecialiseerde partners. In de hulpverlening schakelt Youké zogenoemde ‘sterkmakers’ in. Dit kunnen zijn de ouders, de jongere zelf, maar ook de mensen om hen heen.

Over Tenzinger

In de GGZ, jeugdzorg, ouderenzorg en gehandicaptenzorg is Tenzinger een bepalende speler in het verslimmen van de zorg. Met ECD’s, portalen, apps en innovatie dienstverlening digitaliseert Tenzinger zorg- en administratieve processen. Tenzinger verrijkt de data die in deze systemen wordt verwerkt. Hiermee ondersteunt Tenzinger in toenemende mate beslissingen van (zorg)professionals en cliënten. Zo geven we de zorg een toekomst. Met zorgprofessionals die kunnen waar ze het allerbest in zijn. En cliënten die de zorg ervaren die zij verdienen.

Lees hier onze eerdere blog over de onvoor’spel’bare wereld van de zorgfinanciering.

Lumpsum it up | De Martini XL:

Bij lumpsum financiering besteedt een gemeente de ondersteuning voor een complete cliëntengroep aan voor een vast bedrag. Dit biedt duidelijkheid voor zowel gemeente als zorgaanbieder. Gemeenten hebben vooraf zekerheid over de uitgaven en er is omzetgarantie voor de zorgaanbieders. Zorgaanbieders krijgen daarbij de vrijheid om de ondersteuning in te vullen naar eigen inzicht. Die krijgen als het ware een cocktail waar ze de hele avond nog mee door kunnen, maar daar moeten ze het dan ook mee doen. Een soort Martini XL.

Lumpsum financiering verlegt de aandacht van het traditionele denken in producten en bestaand aanbod naar de vraag welke hulp de individuele cliënten echt nodig hebben. Doordat er contractuele zekerheid is kan de aandacht worden verlegd naar de transformatiedoelen van het stelsel.

Vanaf start van de transitie jeugdzorg koos gemeente Utrecht voor lumpsum financiering: één zak geld voor het hele pakket aan zorg. Waar dit type financiering in andere gemeenten leidde tot praktijken waarin in september niemand meer geholpen kon worden omdat het budget op was, werkte dit in Utrecht juist goed. Wanneer bepaalde problematiek niet paste binnen de gemaakte afspraken of de financiering toch tekortschoot, werd er via overlegtafels met professionals en gemeenteambtenaren gezocht naar alternatieven.

Het behalen van het transformatiedoel van de jeugdzorg (meer samenhang met betere samenwerking) is mogelijk met deze aanpak. Ook sluit dit aan bij de ‘één gezin, één plan, één regisseur-gedachte’. Je hoeft immers niet voor iedere nieuwe hulpvraag met een ander aanbod terug naar de financier voor een indicatie.

Bij deze financieringsvorm zijn aanvullende afspraken nodig om te kunnen sturen op doelmatigheid en resultaat. Denk aan de noodzakelijkheid van het berichtenverkeer (start- en einddata).

Trajectfinanciering | De gin-tonic

Trajectfinanciering is een vorm van financiering die niet wordt uitgedrukt in uren of dagen, maar in een vast tarief. De gewenste eindsituatie is hierbij het doel. Gemeenten die kiezen voor trajectfinanciering doen dit veelal zodat zij maatwerk kunnen leveren voor hun inwoners. En daarnaast hebben professionals meer vrijheid hebben in de manier waarop zij zorg bieden. Gemeenten stellen een bedrag beschikbaar die past bij een bepaalde zorgintensiteit. Als is vastgesteld wat er aan de hand is en naar welke eindsituatie wordt toegewerkt, krijgen zorgverleners een passend bedrag. Hiermee mogen zij (mits goed onderbouwd) zelf bepalen welke professionele inzet zij leveren om de gewenste eindsituatie te bereiken.

Trajectfinanciering biedt zowel zorginhoudelijk als procesmatig een aantal voordelen voor zorgaanbieders. Als de zorgbehoefte van een kind (of het gezin) een tijd wat intensiever is, is er niet meteen nieuwe financiering nodig. Dat maakt snel handelen mogelijk: het geld is er namelijk al. Vaak is er binnen de bandbreedte van het arrangement ruimte om extra uren in te zetten, zonder dat er een ophoging nodig is. Tevens is het mogelijk om (een deel van) de zorg uit te besteden aan een onderaannemer. Stel dat zorgorganisatie X een bepaalde therapie niet kan leveren waar cliënt baat bij heeft, dan kan deze ervoor kiezen om hier zorgorganisatie Y voor in te schakelen. Deze laatstgenoemde ontvangt dan geen financiering vanuit de gemeente, maar vanuit zorgorganisatie X.

Een voorbeeld

Die ruimte in de bandbreedten biedt een bepaalde vrijheid, maar de verschillen in de bedragen tussen de verschillende arrangementen zijn groot. Verschillen van €12.000 komen regelmatig voor, wat grote financiële impact kan hebben. Voor arrangement F (bijvoorbeeld t.w.v. €22.000,-) kan je als zorgverlener bijvoorbeeld maximaal 350 uren begeleiding bieden, terwijl je voor arrangement G (bijvoorbeeld t.w.v. €34.000,-) van plan moet zijn om tenminste 351 uren te gaan bieden. Dan kan het lelijk tegenvallen als je arrangement G ontvangt, maar tot de conclusie komt dat je inzet hebt geleverd conform arrangement F. Bovendien brengen dit soort harde grenzen met zich mee dat het per definitie financieel voordeliger is om binnen een arrangement je inzet zo laag mogelijk te houden. Immers ontvang je hetzelfde bedrag, zolang je inzet maar binnen het arrangement past. Je zou kunnen zeggen dat dit een prikkel levert om de zorg doelmatig te houden, al kan dit ook het risico met zich meebrengen dat er “creatief” wordt omgegaan met regels voor een zo gunstig mogelijke financiële impact.

PxQ | Hugo

Net als een zomerse Hugo, lijkt het PxQ model in eerste instantie erg simpel, maar doeltreffend: voor elk(e) uur, etmaal, minuut of dagdeel aan zorg krijgen aanbieders een tarief. De som hieruit is het bedrag dat ze krijgen voor dat type zorg. Doormiddel van het berichtenverkeer is duidelijk welk product, volume en periode de zorg geleverd wordt. Bijvoorbeeld een toewijzing voor behandeling. Hierin is aangegeven hoeveel uur/minuten behandeling er gegeven kan worden in welke periode. Hierbinnen moet de aanbieder de zorg leveren. Op basis van de werkelijk geleverde zorg wordt een factuur opgesteld. Een veel voorkomende manier van financiering, ook buiten de zorg. Simpel en transparant, toch? Maar the devil is in the details.

In regio Holland Rijnland hanteren ze deze financieringsvorm. Hier geven zij behandelingen af in minuten: zoveel minuten aan behandeling mag je geven in deze periode. Alleen hebben ze in regio Holland Rijnland een verder onderscheid gemaakt in het niveau van de zorgmedewerkers die de behandeling geeft. Bijvoorbeeld een behandeling voor een jeugdige met traumaverwerking, waarbij meerdere behandelaren betrokken zijn. Eén die in FWG 65 valt en één die in FWG 60 valt. Dan moet de zorgaanbieder voor beide behandelaren een toewijzing hebben voor het aantal minuten dat zij zorg inzetten.

Binnen het Twentse model doen ze het weer anders. Hier is de behandeling ingekocht in minuten. Er is een onderscheid gemaakt in behandelbehoefte. Twente heeft vier typen ondersteuningsbehoefte, waarbij ook gekeken wordt naar het type zorgmedewerker dat ingezet moet worden. Groot verschil is dat dit onderscheid niet op het niveau van de behandelaar wordt gemaakt, maar vanuit het perspectief van de cliënt. Aanbieders moeten hierin zelf kijken of de inzet van verschillende behandelaren uitkomt op dit tarief.  Eveneens als er meerdere behandelingen lopen, moet deze zorg bij elkaar opgeteld worden voor een toewijzing.

Dus: hoe voorkom je een kater?

De perfecte bekostiging bestaat niet; aan alle varianten zitten voor- en nadelen. Eigenlijk kun je op alle manieren van bekostiging wel een manier van sturing en inzicht creëren. De crux zit hem in het gebrek aan eenheid; net zoals een avondje uit, dat kan eveneens wat minder overzichtelijk worden wanneer je allerlei drankjes door elkaar drinkt. Zorgaanbieders hebben namelijk zelden één manier van bekostiging waar ze rekening mee moeten houden; vaak leveren zij zorg in verschillende gemeenten met elk hun eigen bekostigingsmodellen. Een jeugdcliënt die zorg nodig heeft kiest echter niet hoe zijn zorg wordt bekostigd, dit bepaald het woonplaatsbeginsel. Als zorgaanbieder wil je niet moeten kiezen welke cliënt je wel of niet helpt afhankelijk van zijn of haar betalende gemeente. Dit is niet vergelijkbaar met de keuze voor een zorgverzekering, waarbij een cliënt van tevoren kan weten welke zorg hij/zij vergoed krijgt en welke niet (en waarbij die ook jaarlijks kan veranderen van zorgverzekeraar).

Het hoofd boven water houden

Voor een zorgaanbieder die overal inhoudelijk dezelfde behandeling levert kan het achterliggende financiële plaatje per cliënt enorm verschillen. Dit is voor de mensen die er mee werken soms al onbegrijpelijk; zij leveren immers toch dezelfde behandeling? Achter de schermen zijn de ondersteunende afdelingen veel bezig om het hoofd boven water te houden. Voor een afdeling als Zorgadministratie of Zorgcontrol is het soms erg lastig om alle verschillende vormen bij te houden. Als het overal anders geregeld wordt, waar stuur je dan op als controller?

Wij willen allemaal dat de zorg toegankelijk en makkelijk te begrijpen is voor iedereen, maar dan hebben we het toch wel erg moeilijk gemaakt met elkaar. Wat kun je dan als organisatie doen om regie te houden en geen last te krijgen van een kater door alle “cocktails” waar je mee te maken krijgt? Onze collega’s van 6Gorilla’s schreven hier een blog over.